"مقاله ای از بیژن احمدی، رئیس کنگره ایرانیان کانادا، درباره کمپین این سازمان در مخالفت با لایحه "تحریم های غیر هسته ای علیه ایران

سال قبل در چنین روزهایی در ماه فوریه بود که پویان طبسی نژاد و من به نمایندگی کنگره ایرانیان کانادا در کمیته روابط خارجی سنای کانادا حاضر شدیم تا در مخالفت با "لایحه تحریم های غیر هسته ای علیه ایران" صحبت کنیم. خوشحالم که با گذشت یک سال از آن روز و به واسطه تلاش های کنگره ایرانیان کانادا تصویب این لایحه که به گفته ناظران و کارشناسان انتظار میرفت خیلی سریع انجام شود قدم به قدم به تاخیر افتاده است. طرفداران و طراحان این لایحه خود در نوشته هایشان در نشریات کانادا به نقش موثر کنگره ایرانیان کانادا در رابطه با کند شدن مسیر  این لایحه اعتراف کرده اند. این کمپین یک ساله در مخالفت با لایحه تحریم کنگره ایرانیان کانادا را در سطح سیاسی کانادا مطرح کرد و توانایی جامعه ایرانی کانادایی را در تاثیر گذاری بر روند قانون گذاری در کانادا نشان داد. از طریق کمپین کنگره ایرانیان کانادا برخی از اساتید ایرانی کانادایی مخالفت خود را با این لایحه اعلام کردند. هزاران ایرانی-کانادایی از غرب تا شرق کانادا با سناتور های خود برای اولین بار تماس گرفتند و از آنها خواستند که با این لایحه مخالفت کنند. حاصل این فعالیت ها این بوده که بسیاری از سناتور های سرشناس و با تجربه کانادا مخالفت خود را با این لایحه به طور عمومی اعلام کردند و در جلسه علنی سنا علیه این لایحه سخنرانی کرده اند.

اما چرا کنگره ایرانیان کانادا با لایحه تحریم های غیر هسته ای علیه ایران مخالف است؟
در جلسه کمیته سنا که حدود یک ساعت طول کشید دلایل مخالفت کنگره ایرانیان کانادا با لایحه تحریم S219 را توضیح دادیم. اما متاسفانه برخی از موافقین این لایحه به جای توضیح دلایل خود برای طرفداری از این لایحه سعی کردند با ارائه اطلاعات نادرست به تخریب کمپین کنگره ایرانیان کانادا و تخریب داوطلبین این سازمان بپردازند. به عنوان مثال گفتند که کنگره با این لایحه مخالف است چون موضوع نقض حقوق بشر در ایران را مطرح میکند. نه تنها این گفته دروغی بیش نیست بلکه در همان جلسه سنا ما چندین بار در رابطه با اهمیت موضوع حقوق بشر در ایران صحبت کردیم و از زندانیان ایرانی-کانادایی نام بردیم و از لزوم پیگیری شرایط آنها سخن گفتیم.  

وظیفه کنگره ایرانیان کانادا در قبال جامعه ایرانی-کانادایی ست. کنگره ایرانیان کانادا در مسائلی که تنها به سیاست داخلی ایران مربوط میشود دخالت نمی کند. از این رو دلایل ما در مخالفت با لایحه تحریم S219 از طریق کنگره ایرانیان کانادا نیز به طور کامل و مستقیم مربوط به جامعه ایرانی-کانادایی ست. به طور مختصر به این دلایل اشاره میکنم:

اول- هدف اصلی و نتیجه تصویب لایحه تحریم ایران جلوگیری از تجدید رابطه کانادا و ایران و بازگشایی سفارت ها ست: هر فردی که اخبار روند مذاکرات ایران و کانادا و پیچیدگی های این مذاکرات را دنبال کرده باشد متوجه این نکته خواهد بود که این لایحه نتیجه ای جز افزایش موانع در راه تجدید روابط دو کشور نخواهد داشت. خوشبختانه چند هفته پس از حضور کنگره ایرانیان کانادا در کمیته روابط خارجی سنا و مطرح کردن این موضوع از طرف ما، یکی از سناتور های کانادا در نامه ای نظر وزارت امور خارجه کانادا را در این رابطه جویا شد. وزارت امور خارجه کانادا هم در نامه ای رسمی آنچه ما گفتیم را تایید کرد و گفت تصویب لایحه S219 برای روند تجدید روابط کانادا و ایران مشکل ساز خواهد بود و همچنین اختیارات وزارت امور خارجه کانادا را در این مذاکرات محدود خواهد کرد.

دوم- مشکلاتی که ایرانیان در کانادا به دلیل تحریم ها با آنها مواجه هستند: بعد از توافق هسته ای ایران و ۵+۱ و تصویب این توافق نامه در شورای امنیت سازمان ملل از طریق قطع نامه ۲۲۳۱ کانادا هم مانند سایر کشور ها بسیاری از تحریم های ایران را کاهش داد. کاهش تحریم ها مشکلاتی را که برخی مؤسسات از جمله مؤسسه های بانکی و مالی برای ایرانیان کانادا ایجاد میکردند کاهش داد اما از بین نبرد. برخی بانک ها همچنان قوانین سخت گیرانه ای اعمال میکنند. هر ماه در کنگره ایرانیان کانادا چندین مراجعه کننده داریم که حساب بانکی آن ها بدون هیچ دلیل منطقی بسته شده. بسیاری از این افراد ایرانیان تازه وارد، دانشجویان و حتی سازمان های غیر انتفاعی و خیریه ایرانی-کانادایی هستند. ممکن است داستان دانشجوی ایرانی را که تنها با داشتن ۷۰۰ دلار موجودی حساب وی مسدود شد را به یاد داشته باشید. اما به هر روی با کاهش تحریم ها تعداد افرادی که با این مشکلات مواجه هستند یا تعداد مؤسساتی که قوانین سختگیرانه در مقابل ایرانیان اعمال میکنند کاهش چشمگیری داشته. تصویب تحریم های جدید یا ایجاد موانع حقوقی بیشتر از طریق لایحه S219 نه تنها مشکلات تازه واردین یا سازمان های خیریه ای را که امروز با مسدود شدن حساب مواجه هستند حل نمیکند بلکه با بالا بردن ریسک حقوقی برای بانک ها ممکن است دوباره به شرایط سال ۲۰۱۲ بازگردیم، زمانی که بانک ها حساب های صد ها یا حتی ممکن است هزاران ایرانی-کانادایی را بدون ارائه هیچ دلیل منطقی بستند.

ممکن است فردی بگوید که ایجاد محدودیت بانکی برای ایرانیان در متن لایحه S219 نیست. باید توجه داشت که در سال ۲۰۱۲ هم بانک ها بستن حساب ایرانیان را بر اساس متن قانون تحریم کانادا انجام نمی دادند. در آن زمان هم تحریم کانادا علیه ایران شامل بستن حساب های ایرانیان در کانادا نبود اما بدلیل پیچیدگی قوانین تحریم و افزایش ریسک حقوقی برای بانک ها آنها تصمیم گرفتند که سیاست های بسیار سختگیرانه ای را در رابطه با ایرانیان اتخاذ کنند و بشکلی میتوان گفت ترجیح میدادند بسیاری از ایرانیان مشتری آنها نباشند زیرا کنترل مداوم آنها با قوانین پیچیده تحریم برای بانک ها بسیار دشوار و پرهزینه بود.

سوم- تصویب تحریم ایران ناقض توافق هسته ای یا متزلزل کننده این توافق است: کانادا به عنوان کشوری حامی صلح و کشوری  مسئول و خوش نام در جامعه جهانی باید به تصمیمات شورای امنیت و همچنین تعهدات خود در قالب پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای پایبند باشد. در قطع نامه ی ۲۲۳۱ شورای امنیت از همه ی کشور های عضو سازمان ملل درخواست شده که از هر نوع رفتاری که ناقض این توافق باشد خودداری کنند. افزایش تحریم ایران از طرف کانادا و ایجاد مانع برای تجدید روابط دیپلماتیک به نوعی ناقض این بخش از قطع نامه ۲۲۳۱ است. از طرف دیگر آژانس انرزی اتمی در گزارش های متعددی پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام را تایید کرده. بر اساس گفته وزیر امور خارجه کانادا خانم فریلند بخش قابل توجهی از هزینه آژانس برای بازرسی و اجرای برجام را کانادا تامین کرده است بنابرین تصویب تحریم که ناقض برجام و قطع نامه ۲۲۳۱ است در شرایطی که آژانس انرژی اتمی اجرای برجام از طرف ایران را تایید کرده بر خلاف تعهدات بین المللی کانادا و بر خلاف منافع کشور کانادا ست. امروز جامعه بین المللی سیاست ها و رفتار دولت آقای ترامپ در رابطه با برجام را غیر منطقی و غیر مسئولانه میداند. رفتار های غیر مسئولانه آقای ترامپ و تیم جمهوری خواهان در کنگره در زمینه برجام تصویب تحریم های جدید و اجرایی نکردن تعهدات آمریکا در مقابل ایران بوده که امروز توافق هسته ای را با یک بحران روبرو کرده است. ما به عنوان ایرانیان-کانادایی باید با توجه به منافع کانادا سیستم سیاست خارجی این کشور را از اهمیت برجام برای صلح و ثبات جهانی به ویژه در منطقه خاورمیانه که کانادا نیز در آن منافع راهبردی اساسی دارد آگاه کنیم.

همچنین با وجود تمامی مشکلات، برجام توانسته تجارت بین ایران و اروپا را به طور چشمگیری افزایش دهد. حتی شرکت آمریکایی بویینگ قرارداد مقدماتی را با ایران امضا کرده. به عنوان ایرانیان-کانادایی و در جهت منافع اقتصادی کانادا و با حضور حدود ۳۰۰ هزار ایرانی در این کشور، کانادا نیز باید بتواند رابطه اقتصادی خود را با ایران افزایش دهد نه آنکه با تصویب تحریم های جدید و موانع بیشتر شرکت های کانادایی و ایرانی را از هر نوع فعالیت اقتصادی نا امید کنند. تحریم و جلوگیری از فعالیت اقتصادی بین دو کشور در جهت منافع کانادا و منافع ایران نیست.

لایحه تحریم S219 (که به نام لایحه تحریم های غیر هسته ای علیه ایران شناخته میشود) تنها در جهت منافع لابی های تحریم است که هدف اصلی آنها به هیچ عنوان دفاع از دموکراسی و حقوق بشر نیست بلکه فشار اقتصادی بر ایران برای رسیدن به اهداف سیاسی خود است و متاسفانه منافع سیاسی و اقتصادی و راهبردی کانادا هیچ اهمیتی برای این گروه ها و لابی های طرفدار تحریم ندارد.

به عنوان یک شهروند و خارج از حوزه مسئولیت کنگره ایرانیان کانادا دلایل دیگری نیز برای مخالفت با این لایحه وجود دارد. به عنوان مثال به نظر من تحریم هوشمند و غیر هوشمند تنها به اقتصاد ایران و در نتیجه آن مردم ایران آسیب میرساند و هیچ کمکی به خواست های مردم ایران برای آزادی سیاسی و اجتماعی یا بهبود شرایط اقتصادی نخواهد کرد. همچنین به نظر من نقض و زیر پا گذاشتن برجام خطرناک است و این روند همچنان که در ماه های گذشته دیده ایم میتواند بار دیگر خطر جنگ را افزایش دهد. شما نیز ممکن است دلایل دیگری برای مخالفت با تحریم علیه ایران داشته باشید اما کنگره ایرانیان کانادا در حوزه مسئولیت و وظیفه خود که دفاع از جامعه ایرانی-کانادایی ست فعالیت خود را در رابطه با این لایحه آغاز کرد و تا امروز نیز بسیار موفق توانسته جلوی تصویب این لایحه را بگیرد. اگر این لایحه در سنا نیز تصویب شود با تمام توان در مقابل آن در مجلس نمایندگان خواهیم ایستاد.

بیژن احمدی

رئیس کنگره ایرانیان کانادا