مصاحبه دکتر مسلم نوری، رییس کنگره ایرانیان کانادا با رسانه ایران وایر درباره لغو بازی دوستانه ایران و کانادا

خبر برگزاری دیدار دوستانه تیم‌های ملی ایران و کانادا، با دو واکنش متفاوت از سوی ایرانیان مقیم این کشور روبه‌رو شد.

انجمن «خانواده‌های قربانیان پرواز PS752 اوکراین» برگزاری این مسابقه را تلاشی برای «عادی‌سازی» روابط میان جمهوری اسلامی و دولت کانادا دانستند. در بیانیه‌ها و مصاحبه‌های اعضای این انجمن اشاره شده بود که نیروهای سپاه پاسداران، تحت پوشش این تیم، به کانادا سفر خواهند کرد.

از سویی دیگر، بلیت‌های این مسابقه به سرعت توسط برخی دیگر از ایرانیان مقیم این کشور خریداری شد. فروش فوری این بلیت‌ها، البته واکنش‌هایی را هم در فضای مجازی به همراه داشت.

در این بین، انتقاداتی هم به «کنگره ایرانیان کانادا» وارد شد. «حامد اسماعیلیون»، سخنگوی انجمن قربانیان پرواز اوکراینی، در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» گفته بود که پیش از رسمی شدن خبر دیدار تیم‌های ملی ایران و کانادا، خبر برگزاری این مسابقه را از برخی از اعضای این کنگره و نزدیکان آن‌ها شنیده بود.

کنگره ایرانیان کانادا پیش از خبر لغو این مسابقه، از برگزاری این بازی دفاع و پس از اعلام لغو آن، از این تصمیم انتقاد کرده بود.

«مسلم نوری»، رییس کنگره ایرانیان کانادا در گفت‌وگو با ایران‌وایر از دیدگاه‌های این کنگره در برگزاری و سپس لغو مسابقه گفته است.

 ***** 

به عنوان سوال نخست، در مورد شکل‌گیری، برنامه‌ها و اهداف «کنگره ایرانیان کانادا» توضیح دهید. 

کنگره ایرانیان کانادا در سال ۲۰۰۷ به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی ثبت شد و آغاز به کار کرد. از اهداف اصلی این نهاد می‌توان به دفاع از منافع جامعه ایرانی-کانادایی در حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کانادا، بزرگداشت فرهنگ، هنر، ارزش‌ها و تاریخ ایرانی و نیز ایجاد بستری برای هماهنگی و همکاری بین بخش‌های مختلف جامعه ایرانی-کانادایی در جای‌جای کانادا اشاره کرد. این سازمان بزرگترین سازمان عضومحور در جامعه ایرانی-کانادایی بوده و اعضای هیات مدیره آن با رای اعضا در مجمع عمومی سالانه انتخاب می‌شوند.

طی روزهای گذشته، انتقاداتی از کنگره ایرانیان کانادا در مورد نقش یا دست داشتن این نهاد در برگزاری بازی ایران و کانادا شنیده شد. صرف نظر از این‌که این انتقادات چقدر محق هستند یا خیر، پرسش ما در مورد اطلاع زودهنگام اعضای این انجمن از برگزاری دیدار تیم‌های ملی ایران و کانادا است؛ کنگره شما، چگونه از برگزاری این دیدار، پیش از اطلاع‌رسانی رسمی فدراسیون‌های فوتبال ایران و کانادا و انتشار اخبار مرتبط با این بازی، از برگزاری آن مطلع شد؟ 

نمی‌دانم منشا این ادعا که کنگره اطلاع زودهنگام از برگزاری این مسابقه داشته، کجاست؛ اما این ادعای غلطی است. اعضای هیات مدیره کنگره  اولین بار در روز ۱۳ ماه می و پس از اعلام خبر از سوی فدراسیون فوتبال ایران و انتشار آن در یکی از سایت‌های خبری فارسی ایرانی-کانادایی، از برگزاری این مسابقه با خبر شدند. برای من جای تعجب دارد که چنین ادعایی مطرح شده و کسانی که این ادعا را مطرح کرده‌اند، بهتر است پاسخگو باشند.   

آیا کنگره ایرانیان کانادا، در سال‌های اخیر، روابطی با نهادها، انجمن‌ها یا فدراسیون‌های ورزشی ایران هم داشته است و اگر پاسخ شما مثبت است، لطفا بگویید با چه فدراسیون‌هایی، در چه رشته‌هایی و برای رسیدن به چه اهدافی در ورزش ایران؟ 

خیر، در طول یک سال و نیمی که من و سایر همکارانم در هیات مدیران کنگره بوده‌ایم، ارتباطی با هیچ یک از فدراسیون‌‌ها و نهادهای ورزشی ایران نداشته‌ایم. تا جایی که من اطلاع دارم، در سال‌های پیش‌تر هم چنین ارتباطی وجود نداشته است. یکی از اصول اجرایی ما در کنگره همیشه این بوده است که ارتباط و همکاری ما تنها با نهادهای دولتی و غیردولتی کانادایی باشد.

آیا انجمن ایرانیان کانادا در تسهیل برگزاری این مسابقه دوستانه میان تیم‌های ملی ایران و کانادا، گامی برداشته بود یا خیر؟ 

خیر، کنگره ایرانیان کانادا هیچ‌گونه نقش اجرایی یا مشورتی در راستای برگزاری این مسابقه نداشت. نقطه ورود کنگره به موضوع برگزاری این مسابقه روز ۱۷ ماه می و پس از آن بود که انجمن خانواده‌های قربانیان پرواز ps752 خواهان لغو این مسابقه شدند. برای بازتاب صدای هزاران نفری که بلیت مسابقه را در همان ساعات اولیه فروش بلیت، خریداری کرده بودند و نیز با توجه به تماس‌هایی که هیات مدیره از اعضا در خصوص حمایت از برگزاری این مسابقه دریافت کرد،  کنگره با انتشار بیانیه‌ای از برگزاری این مسابقه استقبال نمود. 

در این بیانیه بر نقش  مسابقات ورزشی برای گرد هم آوردن مردم ایران و کانادا حول ارزش‌های اخلاق ورزشی، دوستی، صلح و همبستگی اشاره و بر ضرورت جدایی سیاست از ورزش تاکید شد. 

باید توجه داشت که در مورد برگزاری یا عدم برگزاری این مسابقه در بین ایرانیان ساکن کانادا اتفاق نظر وجود ندارد و بسیاری خواهان برگزاری این مسابقه هستند. خرید سریع بلیت مسابقه توسط هزاران هوادار تیم ملی گواهی بر این موضوع است. ما در کنگره لازم دیدیم که صدای این گروه بزرگ باشیم که نهایتا منجر به انتشار این بیاینه‌ شد.

در بخشی از  بیانیه‌ای که کنگره ایرانیان کانادا در مورد برگزاری دیدار دوستانه در شهر ونکوور میان تیم‌های ملی ایران و کانادا منتشر کرد، می‌خوانیم: «هر چند ممکن است چنین تلاش‌هایی دستاوردهای سیاسی سطحی و کوتاه‌مدت به‌همراه داشته باشد، اما در نهایت برپایی چنین رویدادهای بین‌فرهنگی، کاهش تعارض، پیشرفت دموکراسی و درک متقابل را در پی خواهد داشت.» مقصود از «دستاوردهای سیاسی سطحی و کوتاه‌مدت» در این بیانیه چیست؟ آیا شما به عنوان عضوی از این کنگره انتظار دارید که این بازی بتواند در کوتاه و بلند مدت، دستاوردهای سیاسی و دیپلماتیک برای هر دو کشور داشته باشد؟

چیزی که به نظر می‌رسد این است که گروه‌هایی به دنبال اهدافی سیاسی، مانند آغازی برای تحریم ورزش ایران و اهدافی فراتر از آن، خواستار لغو برگزاری این مسابقه هستند. شما اگر سری به شبکه‌های اجتماعی بزنید، خواهید دید کسانی که بلیت مسابقه را خریده و یا کمترین اعلام موافقتی با برگزاری این مسابقه کنند، هدف انواع و اقسام برچسب‌زنی و حتی ناسزاهای بسیار رکیک قرار می‌گیرند.

اغلب هم این گونه حملات و ناسزاگویی ‌ها از طریق شناسه‌های بی‌نام‌و‌نشان صورت می‌گیرد. هرچند که انجمن خانواده‌های قربانیان پرواز ps752 و آقای اسماعیلیون به عنوان سخنگوی این انجمن که درخواست لغو بازی را برای اولین بار مطرح کردند، تاکنون واکنشی نسبت به این حملات و ناسزاگویی‌ها از خود نشان نداده‌اند، اما بعید می‌دانم که موافق چنین رفتارهایی باشند. فکر می‌کنم چنین آزار و اذیت‌هایی که در فضای مجازی صورت می‌گیرد، مانعی بر سر راه درک متقابل، گفت‌و‌گو و پیشرفت دموکراسی در جامعه ایرانی-کانادایی، و جامعه بزرگتر ایرانی است. به جای پاک کردن صورت مساله و تصمیم‌گیری گروهی برای همه، برگزاری چنین رویدادهایی می‌تواند به ما کمک تا رفته‌رفته از این موانع عبور کنیم و بتوانیم بدون واهمه عقیده خود را ابراز نماییم.

شخصا به این بازی به عنوان ابزاری برای پیشبرد روابط دیپلماتیک بین دو کشور نگاه نمی‌کردم، بلکه از دید من این یک رقابت ورزشی بود که باید به دور از حساسیت‌های سیاسی و در فضایی صرفا ورزشی برگزار می‌شد. 

بخشی از اعتراض برخی از اعضای انجمن خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی، به این تفسیر است که «دیدار دوستانه تیم‌های ملی ایران و کانادا» نه برای آماده‌سازی تیم ملی بلکه برای «عادی‌سازی روابط سیاسی ایران و کانادا» برگزار می‌شد. آیا با توجه به بخشی از بیانیه کنگره ایرانیان کانادا در مورد «دستاوردهای کوتاه و بلند مدت این مسابقه» که در سوال پیشین به آن اشاره شد، شما به عنوان عضوی بلندپایه از این کنگره، «دخالت دادن سیاست در برگزاری این مسابقه» را موثر نمی‌دانید؟ آیا از دیدگاه شما برگزاری این مسابقه، در قدم اول به سود وزارت خارجه جمهوری اسلامی بود یا تیم ملی فوتبال ایران؟

گروه‌ها و سیاستمدارانی هستند که می‌خواستند از این مسابقه بهره‌برداری سیاسی کنند و به شیوه‌‌های مختلف تلاش کردند که این بازی را سیاسی جلوه دهند. همان‌طور که در بیانیه کنگره ایرانیان کانادا اشاره شده بود، ما مخالف چنین بهره‌برداری‌های سیاسی‌ای هستیم. در عوض، همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردم، چنین رویدادهایی فرصتی برای تمرین گفت‌و‌گو بین خودمان، معرفی فرهنگ و ورزش ایران، و نیز ایجاد پلی بین ایرانیان، به خصوص ایرانیان کانادا و جامعه میزبان در کاناداست. این تیم، تیم فوتبال کشور ایران است و چشم امید مردم را به دنبال خود دارد. همان طور که تیمی که در سال ۱۹۷۸ به جام جهانی رفت، به عنوان تیم ملی ایران شناخته می‌شود، وقتی کسی در آینده از این تیم نام می‌برد، آن را تیم ملی کشور ایران، و نه فرد، سازمان، یا حکومت‌ خاصی، خواهد نامید. به همین دلیل فکر می‌کنم که باید از این تیم حمایت کنیم تا حضوری شایسته در جام جهانی قطر داشته باشد.

در صورتی که این مسابقه برگزار می‌شد، برنامه کنگره ایرانیان کانادا برای روز مسابقه ایران و کانادا در شهر ونکوور و همچنین میزبانی از کاروان تیم ملی فوتبال ایران در این کشور چه بود؟

برنامه‌ای از سوی کنگره ایرانیان کانادا برای این رویداد پیش‌بینی‌نشده بود.‌ ما امیدوار بودیم که این دیدار به شکلی باشکوه و درخور هر دو تیم ایران و کانادا برگزار شود و بتواند تیم ملی را برای حضور هر چه بهتر در جام جهانی قطر آماده کند.

 با توجه به عدم برگزاری این مسابقه، برخی از رسانه‌های ایران از آن‌چه «دخالت سیاست در ورزش کانادا» خوانده‌اند، به عنوان دلایل لغو بازی صحبت می‌کنند. آیا شما با توجه به سال‌ها زندگی در کشور کانادا معتقد هستید که فدراسیون فوتبال کانادا زیر فشارهای سیاسی و غیرورزشی تن به عدم برگزاری این مسابقه داده است؟

 هر چند که فدراسیون فوتبال کانادا سربسته به دلیل لغو بازی اشاره نموده، اما در بیانیه‌اش به شرایط «ژئوپلیتیک» به عنوان یکی از دلایل لغو این بازی اشاره کرده است. به علاوه، گروه «بنای برث» که یک گروه لابی حامی اسراییل می‌باشد، در اطلاعیه اخیر خود مدعی شده بازی به دنبال شکایت حقوقی این گروه در دادگاه فدرال کانادا لغو شده است. با کنار هم قرار دادن این دو مورد، و نیز فعالیت و فشار بسیار زیاد گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی برای لغو بازی، معتقدم فشارهای سیاسی و غیرورزشی عامل لغو مسابقه بوده است. این تاییدی است بر ابراز نگرانی‌ای که کنگره ایرانیان کانادا پیش‌تر در مورد سیاسی شدن این مسابقه داشت و خواستار عدم دخالت سیاست در این مسابقه شده بود.